هندوانه متهم ردیف اول بحران آب در کشاورزی
تبریزگویا؛ آرزو صلحی اردهائی؛ برای بررسی این موضوع گفتگویی با جلال رحیم زاده مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی داشتیم.
وی در این خصوص گفت: با توجه به شرایط اقلیمی موجود و کاهش بارندگی و افزایش دما و وضعیت نابسامان دریاچه ارومیه، در سنوات اخیر اقدامات جدی در خصوص تغییر الگوی کشت و تغییر روش کشت و ارقام محصولات زراعی از آب بر بودن به مصرف بهینه و محصولات زراعی کم آب بر بودن انجام داده است.
وی گفت: در این خصوص از جمله محصولات مانند سورگوم علوفه‌ای و دانه‌ای، ذرت علوفه‌ای و چغندر علوفه‌ای با آرایش کشت نوین و مناسب برای آبیاری نوار تیپ با حداقل مصرف آب با هدف کاهش مصرف آب ۶۵ درصدی وجایگزینی نباتات علوفه‌ای کم آب بر به جای یونجه با زمان کاشت پاییزه و انتظاری مانند خلر، ماشک، تریتیکاله و کاشت نخود علوفه‌ای و چغندر علوفه‌ای و گاودانه و … و افزایش سطح زیر کشت گیاهان دانه‌های روغنی با هدف اصلاح تناوب زراعی و تولید روغن مورد نیاز کشور مانند کلزا، گلرنگ، کاملینا، بالنگوی شهری، ارزن و جایگزینی بذور اصلاح شده با بذور بومی بخصوص در گندم، جو و حبوبات و همچنین استفاده از ارقام زودرس در کلیه محصولات زراعی از جمله استفاده از ارقام زودرس سیب زمینی در شهرستان‌های عجب شیر و بناب جهت استفاده از آب سبز تا حد قابل توجهی توانسته است در کاهش مصرف آب و پایداری محصولات کشاورزی نقش بسزایی ایفا نماید.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان ادامه داد: در این راستا از دیگر اقدامات مکمل اصلاح الگوی کشت می‌توان به عملیات حاصلخیزی خاک و افزایش ماده آلی با اجرای کشاورزی حفاظتی و حفظ بقایا و تغییر تکنیک کاشت از جمله استفاده از دستگاه کفکار و دستگاه کشت مستقیم اشاره نمود و همچنین تغییر زمان کاشت بسیاری از محصولات از بهاره به پاییزه جهت بهره مندی از آب سبز و همچنین جایگزینی آیش سبز به جای آیش زرد و کاهش سطح زیر کشت محصولات با نیاز آبی بالا و توسعه سطح زیر کشت گیاهان متحمل به شوری و افزایش درجه و ضریب مکانیزاسیون و اصلاح روش‌های آبیاری و کاهش سطح آبیاری سنتی و تغییر آن به روش‌های آبیاری نوین تا حد زیادی در افزایش عملکرد محصولات زراعی استان کارساز بوده و اجرای مستمر این اقدامات می‌تواند در کاهش مصرف آب، افزایش عملکرد و تولید استان بسیار مؤثر باشد.
وی با بیان اینکه کاهش کشت محصولات آب بر از جمله سیاست‌های جهاد کشاورزی در عرصه کشاورزی متناسب با تغییرات اقلیمی می‌باشد و کاهش کشت محصولاتی همچون هندوانه به عنوان یکی از محصولات آب بر در دستور کار سازمان قرار دارد ادامه داد: با توجه به شرایط اقلیمی و اتفاقاتی که در کشورمان رقم خورده است، محدودسازی کشت محصولات آب بر در دستور کار سازمان قرار گرفته و علاوه بر این، سعی می‌شود با روش‌هایی از جمله افزایش عوارض، صادرات این گونه محصولات غیر اقتصادی شود.
رحیم زاده با بیان اینکه هندوانه یکی از محصولاتی است که محدود سازی سطح زیر کشت آن در دستور کار قرار دارد ادامه داد: با کاهش سطح زیر کشت هندوانه، زمین‌های مازاد به سمت تولید نهاده‌های دام و طیور و یا دانه‌های روغنی هدایت می‌شوند.