رونمایی از کتاب «تذکره نواب» در دانشگاه تبریز
به گزارش تبریز گویا، حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدعلی آل هاشم، نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی ظهر امروز در آئین رونمایی از کتاب تذکره نواب طی سخنانی در این آئین اظهار کرد: تذکره به معنی یادآور شدن و بیدار کردن شخص غافل و یک منبع و مرجع برای آشنایی بیشتر با آثار، سبک زندگی و اشعار شاعرانی است که در بردارنده ارزش‌های مهم تاریخی، فرهنگی و اجتماعی می‌باشد.
وی ادامه داد: با مطالعه این قبیل کتاب‌ها می‌توان با آثار شعرا و سخنوران توانمند و بزرگی که صاحب دیوان نبودند، آشنا شد و به سیر تحول شعر و ادب فارسی از گذشته تاکنون پی برد.
امام جمعه تبریز یادآور شد: می‌توان از طریق محتوای تذکره‌ها اوضاع تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر عصر را نیز شناخت. چراکه شعرا همانند یک آینه، اوضاع و احوال زمان خویش را بازتاب می‌دادند.
آل هاشم با تاکید بر اینکه تذکره‌ها جزو مهمترین اسناد اجتماعی تاریخ ایران به‌شمار می‌روند، خاطرنشان کرد: بسیاری از آداب و رسوم از طبقات مختلف اجتماعی کشور از طریق تذکره‌ها قابل شناخت هستند و کتاب «تذکره نواب» نیز یک نمونه بسیار خوب برای شناخت وضعیت تاریخی، سیاسی و اجتماعی منطقه قره‌باغ است.
رئیس دانشگاه تبریز نیز با بیان اینکه دیپلماسی فرهنگی راهبردی مهم و تأثیرگذار برای ایجاد تعامل بین ملت‌ها به شمار می‌رود، گفت: این نوع دیپلماسی مهمترین ابراز برای توسعه‌ی دیپلماسی سیاسی و اقتصادی با دیگر کشورها و ملت‌ها محسوب می‌شود و کتاب «تذکره‌ی نواب» نمونه‌ی بارز دیپلماسی فرهنگی به‌شمار می‌رود.
صفر نصراله‌زاده ادامه داد: علم و دانش، به‌عنوان زبان مشترک بین تمام ملت‌ها و کشورها، نقش مهمی در توسعه و تعامل روابط با کشورهای همسایه مخصوصاً منطقه قفقاز دارد و قفقاز با داشتن اشتراکات تاریخی، فرهنگی و دینی با مردم ایران، پاره تن ایران محسوب می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص کتاب «تذکره نواب» گفت: این کتاب یک اثری ارزشمند برای انتقال ارزش‌های ادبی، مردم‌شناسی، فرهنگی و اجتماعی حوزه‌ی قفقاز است و چاپ این قبیل کتاب‌ها در دانشگاه باید تداوم داشته باشد.
عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز و رئیس مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران نیز طی سخنانی در این آئین گفت: ایران با تاریخ پر فراز و نشیب خود، همواره در اثر تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی، دچار تغییر و دگرگونی شده و اتفاقات تلخ و شیرین زیادی در این سرزمین کهن به وقوع پیوسته است.
محمدعلی پرغو ادامه داد: مردم ایران در قرون گذشته در کنار ملت‌ها و اقوام زیادی زندگی کرده اما بعدها به اجبار تاریخ راهش را از آنها جدا ساخته است؛ ولی با این وجود، همچنان فرهنگ، تاریخ و مذهب مشترک را با مردم پیرامون فلات ایران حفظ کرده که قفقاز یکی از مناطق است.
وی، سرزمین قفقاز را جغرافیایی آشنا برای اغلب ایرانیان برشمرد و خاطرنشان کرد: مردم ایران قفقاز را سال‌ها به‌عنوان بخشی از وطن خود دانسته و تاریخ و فرهنگ ما با مردم قفقاز گره خورده است. بطوریکه مردم ایران و قفقاز سال‌ها تحت حکومت‌های واحد زیسته و در غم و شادی در کنار هم بوده‌اند.
پرغو همچنین یادآور شد: شعرا و ادبای نامی و بزرگی چون نظامی و خاقانی که آثار ماندگاری به یادگار گذاشته و امروزه به‌عنوان شاهکار زبان و ادبیات فارسی محسوب می‌شوند، میراث مشترک ایران و قفقاز هستند.
عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز با تاکید بر اینکه قره‌باغ نقش برجسته‌ای در اعتلا فرهنگی منطقه داشته و زادگاه ۱۰ ها ادیب و شاعر بوده، اظهار کرد: سخنوران، ادیبان و شاعران زیادی ریشه در منطقه‌ی قره‌باغ و به‌ویژه شهر شوشا دارند که ملاپناه واقف، بانو خورشید ناتوان، آیت الله نخجوانی، آیت الله بادکوبه ای، آیت الله ایروانی و … تنها نمونه‌ای از آنها به‌شمار می‌روند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گستردگی فعالیت‌های فرهنگی و ادبی قره‌باغ در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، افزود: حاصل این فعالیت‌ها رشد و پرورش دهها شاعر ترکی و فارسی گوی قره‌باغی است که مرحوم میرمحسن نواب قره‌باغی در کتاب خود به نمونه‌ی اشعار تعداد زیادی از آنها اشاره کرده است.
پرغو تاکید کرد: اهمیت کتاب تذکره‌ی نواب تنها منحصر به بُعد ادبی آن نیست، بلکه این اثر از لحاظ آشنایی با تاریخ فرهنگی و اجتماعی منطقه‌ی قفقاز و به خصوص قره‌باغ حائز اهمیت است.
وی متذکر شد: مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران با توجه به رسالتی که در خصوص معرفی و شناساندن آثار تاریخی و فرهنگی ایران زمین برعهده دارد و با تاکید بر اشتراکات دینی، تاریخی و فرهنگی و همچنین برای نزدیکی و همدلی هرچه بیشتر مردمان منطقه، تصحیح، بازنویسی و نشر این اثر را در دستور کار خویش قرار داد.
براساس این گزارش؛ کتاب «تذکره نواب» اثر میرمحسن نواب‌قره‌باغی، توسط دکتر محمدعلی پرغو، عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز و رئیس مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران و دکتر هادی هاشمیان در ۲۴۲ صفحه تصحیح، بازنویسی و نشر شده و توسط انتشارات دانشگاه تبریز به چاپ رسیده است.